سايت تخصصي علوم راهنمایی

تفسير كنيد :
قلب بطور منظم منقبض و ضبط مي شود. اين عمل را ضربان قلب مي گويند. در هر ضربان خون به قلب وارد و از آن خارج مي شود. اين چرخه مراحل يك ضربان قلب را نشان مي دهد.

مراحل ضربان قلب شامل انقباض دهليزها و انقباض بطن ها و استراحت است كه بطور متوسط در هشت دهم ثانيه انجام مي گيرد، با انقباض دهليزها خون از راه دريچه هاي يك طرفه كننده بين دهليز و بطن وارد بطن ها مي شود چون اين كار نيروي زيادي نمي خواهد و ديواره دهليزها چندان ... و قوي نيست و در عوض هنگام انقباض بطن خون بايد به همه جاي بدن برسد براي اين كار بايد با فشار وارد سرخرگ آئورت و ششي شود و در هنگام استراحت همه از دو سياهرگ بزرگ بالايي و پائيني خون از اندام ها وارد قلب مي شود.

مشاهده كنيد
الف) ديواره ي كدام حفره ي قلب قطورتر است ؟ چرا؟
ب) سرخرگ ها و سياهرگ هاي متصل به قلب، چه تفاوت ساختماني دارند؟
ج) دريچه هاي بين دهليز و بطن چگونه عمل مي كنند؟

- ديواره بطن ها از دهليزها قطورتر است. علت اين است كه بايد فشار خون را به خارج از قلب انتقال دهند.
- ديواره سرخرگ ها قطورتر است و مانند شيلنگ آب لوله اي هستند اما ديواره سياه رگها نازكتر و هنگام خالي بودن مثل تيوپ دوچرخه به هم مي رسد.
موجب يك طرفه كردن حركت خون از دهليزها به بطن ها مي شوند.

آزمايش كنيد :
1 – سرعت عبور خون در رگ هاي با قطر متفاوت چگونه است؟
2 – آيا جريان خون در رگ ها يك طرف است يا دو طرفه ؟
3 – حركت گلبول هاي قرمز از درون مويرگ ها چگونه است ؟

- هر چه قطر زيادتر باشد خون سريعتر حركت مي كند.
- هميشه يك طرفه است
- چون مويرگ ها بسيار نازك هستند حركت بسيار كند و گلبولهاي بصورت يك رديفي حركت مي كنند.

فكر كنيد : 1 – نقش گردش بزرگ و گردش كوچك خون را توضيح دهيد؟
2 – چرا به كبد بر خلاف بقيه اندام ها، دو رگ وارد شده است؟

- گردش بزرگ از بطن چپ شروع و پس ازعبور از اندامها به دهليز راست ختم مي شود. گردش كوچك از بطن راست شروع پس از عبور از ششها به دهليز چپ ختم مي شود. در گردش بزرگ خون روشن از قلب خارج و پس از عبور از اندام ها تيره شده و به قلب باز مي گردد. اما در گردش كوچك برعكس اين عمل خون تيره خارج شده و در ششها تصفيه كشته خون روشن وارد قلب مي شود.
- به كبد يك سرخرگ براي تغذيه وارد مي شود. يك سياهرگ مواد غذايي را از روده باريك به كبد مي آورد براي كنترل و بازرسي سياهرگ باب نام دارد.

اطلاعات جمع آوري كنيد :
1 – تحقيق كنيد وجود فشار خون بالا و فشار خون پائين، چه ضرري دارد؟

وقتي فشار خون از حد معمول بيشتر باشد ديواره سرخرگ ها انعطاف پذيري زيادي را ندارند و ديواره آنها سخت شده است و در نتيجه قلب به سختي خون را وارد رگ ها مي كند به قلب فشار مي آيد و گاهي رگ ها دچار شكستگي شده و خونريزي ايجاد مي شود. اگر فشار خون كمتر از حد معمول باشد،‌خون به مغز نمي رسد و خطرناك است.